De Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de VN, Volker Türk, riep donderdag op tot “maximale terughoudendheid” en herhaalde dat zowel Israël als Iran gebonden zijn aan het internationaal humanitair recht.
“De grootschalige, voortdurende aanvallen van Israël in Iran, en de raket- en droneaanvallen die Iran als reactie daarop heeft uitgevoerd, hebben ernstige gevolgen voor de mensenrechten en de humanitaire situatie van burgers, en het risico lopen de hele regio in brand te steken, zei hij in een verklaring.
"De enige uitweg uit deze spiraal van onlogica van escalatie is maximale terughoudendheid, volledige eerbiediging van het internationaal recht en een terugkeer te goeder trouw naar de onderhandelingstafel”, benadrukte hij.
Verschrikkelijke nevenschade
De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN uitte ook zijn diepe bezorgdheid over de gevolgen voor burgers.
"Het is afschuwelijk om te zien hoe burgers als nevenschade worden behandeld bij de uitvoering van vijandelijkheden.", zei hij, eraan toevoegend dat de bedreigingen en opruiende retoriek door hoge functionarissen aan beide kanten wijzen op een "zorgwekkende intentie" om burgers schade toe te brengen.
De luchtaanvallen, raketaanvallen en droneaanvallen – uitgevoerd door zowel Israël als Iran sinds 13 juni – hebben zware schade aan de civiele infrastructuur veroorzaakt en honderden levens geëist.
Volgens de Iraanse autoriteiten zijn er minstens 224 mensen omgekomen, terwijl mensenrechtenorganisaties aanzienlijk hogere aantallen melden. In Israël melden functionarissen tot nu toe 24 doden en meer dan 840 gewonden.
Wijdverbreide paniek
Waarschuwingen van beide regeringen zorgden ook voor wijdverbreide paniek onder burgers.
De Israëlische oproep aan burgers om te evacueren op dinsdag veroorzaakte paniek in heel Teheran, met als gevolg zware verkeersopstoppingen op de snelwegen. Naar verluidt wordt het verkeer in het hele land belemmerd door brandstoftekorten, wat leidt tot urenlange wachtrijen bij benzinestations.
Zorg voor vluchtelingen
Het Bureau van de Hoge Commissaris van de VN voor Vluchtelingen (UNHCR) uitte zijn ernstige bezorgdheid over de verslechterende humanitaire situatie en voegde eraan toe dat het meldingen in de gaten houdt dat mensen binnen Iran op de vlucht zijn en dat sommigen naar buurlanden vertrekken.
Woordvoerder Babar Baloch van de UNHCR waarschuwde dat de situatie onvoorspelbaar en moeilijk te controleren blijft.
"Iran heeft lange tijd de grootste Afghaanse vluchtelingenpopulatie ter wereld opgevangen. Nu ervaart de eigen bevolking verwoesting en angst.", voegde de heer Baloch toe.
Ook benadrukte hij het beginsel van non-refoulement en riep hij buurlanden op om iedereen die op de vlucht is voor geweld bescherming te bieden en hen niet terug te sturen.
Iran herbergt naar schatting 3.5 miljoen vluchtelingen en mensen die in een vluchtelingensituatie verkeren, waaronder zo'n 750,000 geregistreerde Afghanen en meer dan 2.6 miljoen mensen zonder papieren.
Regionale zorgen
Er is al sprake van regionale gevolgen, met raketlanceringen vanuit Jemen richting Israël en de bezette Palestijnse gebieden en verhoogde spanningen waarbij gewapende groepen in Irak betrokken zouden zijn, aldus OCHA.
"Deze escalatie vindt plaats terwijl de regio al te kampen heeft met toenemende humanitaire behoeften, sterk verminderde financiering en beperkte operationele ruimte voor humanitaire actie.", aldus het Bureau in een flash-update woensdag uitgegeven.
“De-escalatie is van cruciaal belang om verder lijden van burgers en ontheemding van de bevolking te voorkomen”, benadrukte OCHA.